Kobiety są coraz lepiej wykształcone, ale na różnych etapach życia nadal spotykają się z trudnościami, które ograniczają możliwości realizowania się w życiu zawodowym. Kariera zawodowa kobiet jest szczególnie ograniczona przez macierzyństwo. W tym przypadku można wyróżnić problemy, które dostrzegają w macierzyństwie pracodawcy, jak też zmiany priorytetów samych kobiet, których rodzina się powiększa.

Wychowanie dzieci i ograniczenia w realizacji kariery

Badania amerykańskie pokazują, że szczególnie w dużych aglomeracjach młode kobiety w wielu zawodach zarabiają więcej niż ich rówieśnicy. Wyniki zmieniają się w przypadku kobiet, u których pojawiają się dzieci. Zauważalne są wówczas różnice w tempie awansu zawodowego czy wzrostu wynagrodzeń pomiędzy mężczyznami a kobietami. Jest to związane między innymi z tym, jak pracodawcy postrzegają kobiety, które decydują się na macierzyństwo. W Polsce wielu pracodawców obawia się sytuacji, w której kobiety biorą urlop macierzyński. Szczególnie dla małych i średnich firm jest to duży koszt związany z koniecznością zatrudnienia pracowników na zastępstwo.

Sposób postrzegania roli społecznej kobiet sprawia, że od kobiety wymaga się realizowania pewnych obowiązków domowych. W związku z tym pojawia się problem, jak pogodzić obowiązki zawodowe z wychowaniem dzieci. W wielu zawodach, zwłaszcza specjalistycznych, wymaga się od pracowników dużego zaangażowania, zarówno w celu realizowania zadań w pracy, jak i rozwoju zawodowego. Kobiety, które mogą poświęcić na aktywność zawodową znacznie mniej czasu, mają ograniczone możliwości rozwoju zawodowego, zdobywania doświadczenia zawodowego i w konsekwencji awansu zawodowego.

Pojawienie się dzieci jest u wielu kobiet związane również ze zmianą priorytetów. Dla wielu praca zawodowa schodzi wówczas na dalszy plan.

Szklany sufit

Podstawowymi czynnikami ograniczającymi możliwości budowania i rozwoju kariery przez kobiety są utrwalone role społeczne, stereotypy płciowe, utrudnienia w rozwoju zawodowym i mniejsze doświadczenie zawodowe. W wielu zawodach nadal postrzeganych jako męskie występować może efekt tzw. szklanego sufitu. Jest to pojęcie wskazujące na istnienie bariery utrudniającej kobietom (ale także przedstawicielom mniejszości etnicznych, wyznaniowych czy seksualnych) dojście do stanowisk kierowniczych. Efekt szklanego sufitu jest bardzo często jest zakamuflowaną formą dyskryminacji, ponieważ z brakiem awansu zawodowego spotykają się kobiety o takich samych kwalifikacjach jak mężczyźni.

Obok terminu „szklany sufit” można również wskazać podobne terminy opisujące to zjawisko, takie jak:

— szklana ściana, czyli utrudnienia dotyczące awansu z funkcji pomocniczych na kierownicze ze względu na mniejsze doświadczenie zawodowe;

— lepka podłoga lub grząska podłoga, czyli przypisanie do zawodów o niskim statusie, w których nie ma możliwości awansu;

— szklane ruchome schody, czyli uprzywilejowanie mężczyzn przy awansach w zawodach tradycyjnie postrzeganych jako kobiece.